Xeyyam Rubailer

Ömər XƏYYAM

Bilinməz nə vaxtdan hərlənir bu tas,
Nə zaman pozular bu gözəl əsas
Belə nazik fikri dərindən duyub
Ağıl ölçüsüylə dərk etmək olmaz.

Tusun barısında gördüm ki, bir quş
Caynağında Keyin başını tutmuş.
Kəlləyə söyləyir: «Əfsuslar olsun,
Zənglərin səsini aləm unutmuş».

Gəlişimdən fayda görmədi həyat,
Getsəm də dəyişməz qoca kainat,
Bu gəliş-gedişin səbəbi nədir?
Eşidə bilmədim kimsədən, heyhat.

Biz getsək, yenə də duracaq cahan,
Bizdən qalmayacaq bir iz, bir nişan,
Biz yoxkən çəkmirdi o heç bir zərər,
Getsək də, görünməz onda bir nöqsan.

Xilqətin başlıca mehvəriyik biz,
Dərk etsən, bəsirət cövhəriyik biz,
Cahan dairəsi qızıl bir üzük,
Onun ən dəyərli gövhəriyik biz.

Bu torpaq ki, onu tapdayır heyvan,
Olmuş bir zamanlar gül üzlü canan,
Eyvanda gördüyün kərpic yaranmış
Vəzir barmağından, sultan başından.

Sadəlövh könlümdən mən cana gəldim,
Cəfakeş canımdan fəğana gəldim,
Mənsiz də dünyanın işi keçərmiş,
Əcəba, nə üçün cahana gəldim?

Lalələr bitirən hər laləzarın
Laləsi qanıdır bir şəhriayarın.
Torpaqdan göyərən incə bənövşə
Xalıdır bir gözəl dilbər nigarın

O saraylarda ki, mey içmiş Bəhram,
Orda ceyran doğur, tülkü var müdam.
Kəməndlə gur tutan Bəhram gör indi
Gorda yatıb necə olmuşdur aram.

Ey dost, gəl özünü qüssəyə salma,
Bu köhnə dünyanın qəminə dalma,
Olmayan gəlməmiş, olan keçmişdir,
Olub-olmayanın hayına qalma.

<<<