Rəhman və Rəhim Allahın adıyla

1. Ta hə.

2. Biz Sənə Qur'anı göndərmədik əziyyətə düşəsən.

3. Göndərdik öyüd verəsən müttəqilərə.

4. Yerin, uca-uca göylərin xaliqi göndərmiş onu.

5. Rəhman ərşdə qərar tutmuş.

6. Onundur göylərdə nə varsa, yer üzündə nə varsa, bunların arasında nə varsa, yer altında nə varsa.

7. İstəyirsən lap açıqca de sözünü. Gizlini də, gizlinin gizlisini də, şübhəsiz, bilir O.

8. Allahdan başqa tanrı yoxdur, Onundur ən gözəl adlar.

9. Musanın hədisi sənə çatdımı?

10. Bir od şö'ləsi görmüşdü Musa. Ailəsinə demişdi; «Burda gözləyin məni. Bir od gördüm uzaqda. Ya gedib mən sizə bir parça od gətirərəm, ya da doğru yolu nişan verər mənə od.

11. Oda yaxın gəlcək o, bir səs gəldi: «Ey Musa!

12. Mənəm sənin Rəbbin, çıxar başmaqlarını, sən müqəddəs vadi olan Tuvadasan.

13. Mən səni seçər oldum. Dinlə vəhy edilənləri.

14. Şübhəsiz, Allah Mənəm, Məndən başqa tanrı yoxdur. Mənə ibadət elə, Məni anmaq naminə də namaz qıl.

15. Gələcəkdir o saat. Vaxtını azacıq gizli saxlaram hər kəs eləsin öz bildiyini və sonra bilsin cəzasını elədiyinin.

16. O saatın gəlməyinə inanmayan, nəfsinin əsiri olan kimsə səni qiyamətə inanmaqdan çəkindirməsin, yoxsa yox olarsan.

17. Sağ əlində tutduğun nə ola, ey Musa?»

18. Dedi: «O mənim əsamdır, ona söykənirəm, onunla qoyunlarıma ağacdan yarpaq tökürəm, daha neçə işlərimdə karıma gəlir bu əsa».

19. «Ey Musa, onu yerə at!» dedi Allah.

20. Atdı yerə əsanı, bir də baxdı cəld sürünən iri bir ilan oldu əsa.

21. «Qorxma, yerdən al onu, qaytararıq Biz onu ilkin halına.

22. Əlini qoltuğuna sal, çıxar. Bir zərər gətirmədən ağappaq ağarar əlin. Bu başqa mö'cüzə.

23. Bunları elə ki, Biz sənə daha böyük mö'cüzələr göstərək.

24. Fir'onun yanına gedərsən. Həddini həqiqətən aşmış o».

25. Musa dedi: «Rəbbim, genişləndir sinəmi,

26. avand elə işimi.

27. Aç dilimin düyününü

28. anlasınlar deyəcəyim deyimləri.

29. Mənə vəzir elə ailəmdən bir nəfəri,

30. qardaşım Hərunu.

31. Onu mənə arxa elə,

32. işlərimə şərik elə.

33. Çoxlu-çoxlu həmd oxuyaq biz Sənə,

34. hər an biz anaq Səni!

35. Şübhəsiz, görürsən bizi!»

36. Allah dedi: «İstədiyin verilmiş sənə, ey Musa.

37. Biz sənə bir yol da yaxşılıq eləmişdik.

38. Bir vaxt sənin anana vəhy eləmişdik:

39. «Uşağı sandığa qoy, suya at. Sahilə atar su onu. Mənə də, ona da düşmən olan bir kimsə götürər onu. Ey Musa, sənə sevgi verdim, sevimli olasan, gözümün önündə böyüyəsən».

40. «Ona baxa bilən birisini göstərimmi sizə?» gedib demişdi onlara bacın. Biz səni beləcə anana qaytardıq ki, gözləri aydın olsun, üzüntüdən qurtulsun. Sən qətlə yetirmişdin bir nəfəri, qəm əlindən aldıq səni. Neçə-neçə imtahana çəkdik səni. İllərlə ömür sürdün Mədyən əhli arasında, sonra taleyinə yazdığımız vaxt gələndə [qırx yaşına çatanda] sən də gəldin yanımıza, ey Musa.

41. Səni Özüm üçün ayırıb seçdim.

42. Sən və qardaşın, alın ayələrimi, gedin insanların içinə, usanmadan anın Məni.

43. Gedin Fir'onun yanına. Həddini həqiqətən aşmış o.

44. Yumşaq sözlər deyin ona bəlkə bir öyüd ala, yaxud qorxuya düşə».

45. Dedilər: «Rəbbimiz! Qorxuruq ki, bizə bir pisliyi toxuna, bir az da azğınlaşa».

46. «Qorxmayın, Mən sizinləyəm. Eşidirəm görürəm Mən hər şeyi» dedi Allah -

47. «Onun yanına gedin, deyin «Biz sənin Rəbbinin elçiləriyik. Bizimlə birgə yola sal İsrail oğullarını, əzabdan qurtar onları. Biz sənə Rəbbindən bir ayə gətirmişik. Salam olsun doğru yolun yolçusuna.

48. Bizə vəhy edilmiş, haqqı danan, haqdan dönən kimsələr üçündür veriləcək o əzab».

49. Fir'on dedi: «Rəbbiniz kim ola, ey Musa?»

50. Musa dedi: «Hər şeyə öz xilqətini verəndir, sonra da yol göstərəndir Rəbbimiz».

51. Fir'on dedi: «Elə isə bəs öncəki nəsillər necə olsun?»

52. Musa dedi: «Onların barəsində Rəbbimin dərgahında yazılmış. Rəbbim heç nədən xəbərsiz deyil, heç nəyi unudan deyil».

53. Yer üzünü sizdən ötrü beşik düzəldən, orada sizdən ötrü yollar açan, səmadan su endirən Odur. Növ-növ bitki bitirmişik bu su ilə.

54. Yeyin, mal-qaranızı otarın. Şübhəsiz, bunlarda ayələr var ağıl yiyələri üçün.

55. Torpaqdan yaratdıq sizi, torpağa qaytararıq sizi və torpaqdan bir daha çıxardarıq sizi.

56. Ayələrimizin hamısını göstərmişdik Fir'ona. Dandı bunları, Allahın birliyini qəbul etmək istəmədi.

57. Dedi: «Cadunla gəldin bizi yurdumuzdan çıxarasan, deyilmi, ey Musa?

58. Biz də sənə o cadudan göstərərik. İndi bundan ötrü elə vaxt və yer tə'yin elə ki, sənə də, bizə də uyğun ola və heç hansımız çaşmaya».

59. Musa edi: «Görüş vaxtı ziynət günü [camaatın bəzəndiyi bayram günü] olsun və günorta çağı camaat yığışaraq meydana gəlsin».

60. Dönüb getdi Fir'on. Cəmi cadubazlarını cəm eləyib gəldi.

61. Musa onlara dedi: «Yazıqlar olsun sizə. Allahın adına yalan yaxmayın, yoxsa yoxa çıxarar sizi verəcəyi əzabla. Yanılar gümanında yalan yaxanlar» dedi Musa.

62. Çək-çevir edərək görəcəyi işləri gizli-gizli danışdı bir-birinə o cadubazlar.

63. Dedilər: «Bu iki cadubaz cadularıyla istəyirlər sizi öz yurdunuzdan qovalar, dininizi aradan qaldıralar. Halbuki sizin din onların dinindən daha üstün.

64. Di toplayın hiylənizi, sonra sıra-sıra gölin. Uğura uğrayandı bu gün qalib olan kəs».

65. Dedilər: «Ey Musa! Söylə sənmi göstərəcəksən öncə məharətini, bizmi göstərəcəyik?»

66. «Siz göstərin» dedi Musa. İplərini, dəyənəklərini yerə atanda onlar, cadunun tə'sirilə ona elə göründü ki, sürünür bunlar.

67. İçində bir qorxu keçirdi Musa.

68. «Qorxma, şübhəsiz, qalib sənsən, sən» dedik –

69. «Sağ əlindəkini at yerə yaxalayıb udsun onların düzəltdiklərini. Bir cadubaz hiyləsidir düzəltdikləri. Cadubaz nə eləyir eləsin, uğura uğrayan deyil».

70. Və nəhayət, üzüqoylu düşərək Allaha səcdə qıldı o cadubazlar. «Biz iman gətirdik Musanın və Hərunun Rəbbinə» dedilər.

71. «Mənim iznim olmadanmı Ona iman gətirdiz? Deməli, böyüyünüz, sizə cadu öyrədən bu imiş. Əllərinizi, ayaqlarınızı çarpaz olaraq kəsəcəm, xurma ağaclarından sizi asacam. Onda bilərsiniz, kimin verəcəyi əzab daha şiddətli olar, daha çox davam eləyər» dedi Fir'on.

72. «Bizə gəlmiş aşkar dəllillərdən, bizi yaradandan səni üstün tutan deyilik. Nə hökm verirsən ver, sən yalnız dünya həyatında hökm verə bilərsən» dedilər –

73. «Rəbbimizə iman gətirdik ki, səhvlərimizə görə, bizi məcbur elədiyin cadubazlığa görə bağışlasın bizi. Allahın verəcəyi daha çox xeyir gətirər, daha çox davam eləyər».

74. Kim suçlu gələrsə Rəbbinin dərgahına, bilsin, cəhənnəm gözləyir onu, nə ölər, nə yaşayar orada.

75. Kim saleh işlər görmüş bir mö'min olaraq gələrsə Rəbbinin dərgahına, bilsin, gözləyir onu uca-uca mərtəbələr,

76. içindən çaylar axan Adn cənnətləri. Oralarda əbədilik qalarlar. Paklanmış kimsələrin mükafatı budur.

77. «Bəndələrimlə gecə ikən baş götürüb get buradan. Dənizdə əsanla suya vuraraq onlar üçün quru bir yol aç. Fir'onun gəlib sənə çatmağından, boğulmaqdan qorxmayasan» deyə biz Musaya vəhy eləmişik.

78. Əsgərləriylə birgə onların dalınca düşdü Fir'on. Dalğalar bunları aldı, nə aldı!

79. Öz qövmünü azdırmışdı, doğru yola çəkməmişdi Fir'on.

80. Ey İsrail oğulları! Düşmənin əlindən aldıq sizi beləcə. Sonra sizə və'd elədik Tur dağının sağ yanını [burada Musaya Tövratı verməyi və'd elədik]. Qüdrət halvasıyla bildirçin göndərdik göydən sizə.

81. Verdiyimiz gözəl-gözəl ruzilərdən yeyin, həddinizi aşmayın, yoxsa nazil olar üstünüzə qəzəbim və qəzəbimə tutulan kəs düşər də od içinə.

82. Tövbə eləyən, iman gətirən, saleh bir iş görən, sonra doğru yolu tutub gedən kimsəyə qarşı Mən çox yumşağam, keçərəm suçlarından.

83. «Ey Musa, səni nə məcbur elədi qövmündən ayrılaraq tez buraya gələsən?» dedik.

84. «Arxamca gəlir onlar. Razı qalasan deyə mən yanına tələsdim, Rəbbim» dedi Musa.

85. «Qövmün səndən ayrılalı Biz sınadıq onları. Sapdırmış onları Samiri doğru yoldan» dedi Allah.

86. Musa əsəbi-əsəbi, qəmgin-qəmgin döndü qövmünün yanına. Dedi: «Ey qövmüm, gözəl bir və'd vermədimi sizə Rəbbiniz? Vaxtmı sizə üzun gəldi? Rəbbinizin qəzəbinə düşməyimi dilədiniz? Sözünüzdən niyə döndünüz, arxamca niyə gəlmədiniz?»

87. «Sözümüzdən özbaşına dönmədik. O qövmün [misirlilərin] zər-ziynət şeylərindən bizə yükləmişdilər. Onları oda atdıq. Samiri də belə elədi» dedilər.

88. Böyürən bir buzov heykəli düzəltdi onlara Samiri. O və onun dostları dedilər: «Bu, sizin də, Musanın da tanrısıdır. Amma bunu unutmuş Musa».

89. Məgər görmürdülərmi, onları cavabsız qoyurdu heykəl, nə zərəri, nə yararı vardı bunun onlara.

90. Hərun da öncədən «Ey qövmüm, sizi bu buzovla imtahana çəkirlər. Şübhəsiz, Rəhmandır sizin Rəbbiniz. Gəlin mənə tabe olun, əmrimə itaət eləyin» demişdi onlara.

91. «Musa yanımıza dönüncəyədək buna tapınmaqdan biz əl çəkmərik» demişdilər.

92. Musa dedi: «Ey Hərun! Gördün ki, sapmış onlar. Bəs sənin imanına nə əngəl oldu?

93. Yolumla niyə getmədin? Mənəmi qarşı çıxdın?»

94. «Ey anam balası! Saçımdan-saqqalımdan yapışma. Mən gerçəkdən qorxurdum «İsrail oğullarının arasına ayrılıq saldın, sözümə baxmadın» deyəcəksən» dedi Hərun.

95. «Ey Samiri, nədir bu elədiyin» dedi Musa.

96. «Onların görmədiyini mən gördüm. O elçinin ayaq basdığı yerdən bir ovuc torpaq götürdüm. Bunu ziynət şeylərini əridən oda atdım. Nəfsim belə buyurdu mənə» dedi Samiri.

97. «Get! Bütün həyatın boyu «Mənə dəyməyin» deyəcəksən. Qaçılmaz bir cəza da gözləyir səni, alacaqsan bu cəzanı vaxtı gələndə. Tapındığın tanrıya bir nəzər sal. Yandıracağıq onu, dənizə sovuracağıq külünü» dedi Musa.

98. Tanrınız təkcə Allahdır. Onun elmi hər şeyi almış içinə.

99. Beləcə danışırıq sənə keçmiş ümmətlərin əhvalatını. Biz sənə də zikr verdik dərgahımızdan.

100. Kim ondan üz döndərərsə, ağır bir günah yükünü çəkər qiyamət günü.

101. O yükün altında belələri əbədi qalacaqlar. Nə pis bir yük imiş qiyamət günü daşıdıqları.

102. Sur çalınan gün gözləri göyərmiş suçluları cəm edərik bir yerə.

103. Gizli-gizli danışarlar aralarında. «Siz dünya həyatında yalnız on gün qaldınız» deyərlər.

104. Dedikləri kimi deyil, bunu daha yaxşı Biz bilirik. «Yalnız bir gün qaldınız» deyər ən ağıllıları.

105. Səndən dağlar barədə soruşarlar. De ki, «Qiyamət günü dağları dağıdıb sovurar göyə Rəbbim.

106. Bom-boş, dümdüz eləyər onların yerini.

107. Nə bir çuxur, nə bir təpə görərsən orada.

108. O gün hamı məhşərə səsləyənin ardınca gedər heç bir yana sapmadan. Rəhmanın önündə hamı içinə çəkər səsini, bir səs gəlməz şıqqıltıdan savayı».

109. O gün yalnız o kimsə üçün iltimasın bir faydası olar ki, ondan ötrü iltimasa izn vermiş, dediyi sözlərindən [«Allahdan başqa tanrı yoxdur»] razı qalmış Rəhman.

110. Onların gələcəyini də keçmişini də Allah bilər, onlar bilməzlər.

111. Diri və əbədi olan Allaha tabe olmuş bütün simalar. Küfr yükünü daşıyan kəs gümanında yanılmış.

112. Mö'min olub saleh işlər görən kəs nə pisliklərinin artmasından, nə də yaxşılıqlarının azalmasından qorxan deyil.

113. Bu Kitabı Qur'an olaraq ərəbcə nazil elədik. Birər-birər açıqladıq ondakı təhdidləri, dedik bəlkə qorunalar Allahın əzabından, yaxud da ibrət alalar Qur'andan.

114. Ucalardan ucadır gerçək hökmdar olan Allah. Vəhyi bitməyincə Sənə, Qur'anı oxumağa tələsməyəsən. De ki, «Artır elmimi, Rəbbim!»

115. Biz öncə Adəmlə də əhd bağlamışdıq. Əhdini unutdu o. Səbat adlı şey görmədik Biz onda.

116. «Adəmə səcdə eləyin» söyləmişdik mələklərə bir zaman. Hamı səcdə elədi, iblis eləmədi.

117. Dedik: «Ey Adəm, sənə də, zövcənə də düşməndir o, şübhəsiz. Gözlə sizi cənnətdən çıxarmasın, əziyyətə düşərsən.

118. Orda ac qalmaq, çılpaq qalmaq bilməzsən nə olan şey.

119. Orada susuzlamaq, günorta bürküdən bişmək bilməzsən nə olan şey».

120. Şeytan pıçıldadı: «Ey Adəm, sənə əbədiyyət ağacını, fani olmayan bir səltənəti göstərimmi?»

121. O ağacın meyvəsindən hər ikisi yedilər. Ayıb yerləri göründü. Bunları cənnət yarpaqlarıyla örtməyə başladılar. Rəbbinə asi oldu, yolundan azdı Adəm.

122. Rəbbi yenə seçdi onu, qəbul etdi tövbəsini, doğru yolu göstərdi ona.

123. Dedi: «Hamınız düşün oradan, bir-birinizə düşmənsiniz. Dərgahımdan yanınıza doğru yolu göstərən gələcək. Kim Mənim yolumu tutacaq olsa, sapmaz o, sıxıntıya düşməz o.

124. Mənim Kitabımdan üz döndərən kəs bilməli, daralar güzəranı onun, qiyamət günü də kor olaraq məhşərə çəkərik onu.

125. «Niyə məni məhşərə kor olaraq gətirdin, mən ki, görən bir kəs idim» deyər o zaman.

126. «Bəli, ayələrimiz gəlmişdi sənə, onları unutmuşdun, sən də bu gün eləcə unudularsan» deyər Allah.

127. Beləcə cəzalandırırıq həddini aşanı, Rəbbinin ayələrinə iman gətirməyəni. Axirət əzabı daha şiddətli olar, daha çox davam eləyər.

128. Məgər aydın olmadımı bunlara öncəki nəsillərdən neçəsini məhv etmişik. İndi gəzib dolaşırlar onların yurdlarında. Şübhəsiz, bunda ayələr var ağıl yiyələri üçün.

129. Rəbbinin verdiyi söz, tə'yin elədiyi əcəl olmasaydı, dərhal məhv olardılar.

130. Səbr elə onların dediklərinə. Günəş doğmamışkən, batmamışkən həmd edərək öy Rəbbini. Gecə saatlarında və günün iki yarısında da Rəbbinə həmd oxu ki, Onun rizasını qazana biləsən.

131. Zillənib qalmasın gözlərin o bə'zi kimsələrdə ki, dünyaya ziynət verən bolluca ne'mət vermişik onlara bir imtahan olaraq. Rəbbinin ruzisi daha çox xeyir gətirər, daha çox davam eləyər.

132. Öz əhlinə buyur namaz qılsınlar. Özün də ara vermə namaza. Səndən ruzi istəmirik, sənə ruzi verən Bizik. Aqibətin yaxşısı Allahdan qorxanındır.

133. «Rəbbindən bizim üçün bir mö'cüzə gətirməli deyilmi o [Muhamməd]?» deyərlər. Məgər öncəki Kitablarda olan aşkar dəlillər onlara bəs deyilmi?

134. Ondan öncə onları uğradaraq bir əzaba yox eləsəydik əgər, «Olmazdımı bir elçi göndərəydin bizə və biz də alçalmamış, rəzalətə düşməmiş iman gətirəydik ayələrinə» deyərdilər.

135. De ki, «Hamı gözləməyində, siz də gözləməyinizdə olun. Qiyamət günü biləcəksiz kimlərdir yolçuları doğru yolun, kimlər tutmuş doğru yolu».