Shems Tebriziden sechmeler

Şəms TƏBRIZI

SEÇMƏLƏR

“Məqalat” (“Xirqeyi-Şəms”) əsərindən

Elm insanı quyudan çıxarmaq üçündür, yapışıb başqa quyulara enmək üçün yox!

Dünya axirət ərlərinə, axirət də dünya ərlərinə haramdır.

Bəziləri var ki, öyüd dinləyəndə içləri müsəlmandır. Fəqət vəz məclisindən çıxanda oddan çıxmış qalay kimi donurlar.

«Bir adam dinini qüvvətləndirərsə, bəlası artar, dinini incəldən, zəiflədən adamın da bəlası xəfifləyər» –deyirlər.

Əbrar üçün yaxşılıq sayılan əməllər müqərribun, yəni Tanrıya yaxın adamlar üçün günah sayılar

Sağlamlığı qorumaq sağlamlıq axtarmaqdan, günahlardan qorunmaq da tövbə istəməkdən daha asandır

«Sevgililərin yanında sevilməyənlər də xoşa gəlir» deyirsən? Bu, belədir. Sevgili razı olandan sonra başqalarını da onunla birlikdə sevərlər

Türklər cəsur, qonaqsevər və qaynaşıq insanlardır

Siz elə öz məktubunuzu oxuyursunuz, hələ dostun məktubundan da bir şey oxuyun

Bir gün bir qapıçı soruşdu: “Sən kimsən?” Dedim, bu bir az çətin sualdır. Qıçına zəhmət ver, otur, kim olduğumu sənə anladım. Əvvəllər böyük bir zat gəlib keçmişdi ha. Adı Adəm idi. Bax, mən onun oğullarındanam.

“Sultan Tanrı kölgəsidir” deyirlər. Amma Tanrının aləmi nur içində nur, ləzzət içində ləzzətdir. Qüdrət içində qüdrət, kərəm içində kərəmdir. Bu gördüyünüz kölgə aləmi isə pislik, çirkinlik, fanilik və zövqsüzlük aləmidir. O necə olur ki, Tanrı kölgəsi olur? Əgər ortada bir Şah var və onda şahlığın mənası parlayırsa, bu, çox yaxşı bir şeydir. Ağaca olan maraq və sevgi onun meyvəsi üçündür. Meyvəsiz ağac yandırmaqdan başqa nəyə yarayar?

Sözü elm yolu ilə söyləyərlər, sirləri işarə yolu ilə anladarlar.

Dünyada heç çirkin yoxdur. Küfr belə çirkin deyil, Amma iman ilə qarşılaşanda çirkin olur.

Balığın bilinən tərəfi onun suda yaşamasıdır. Əgər hər hansı bir heyvanın sudan qaçdığını, su qorxusu ilə öldüyünü görsən, demək, o, balıq deyil.

Sarayın baş xörəkpaylayanı şahın üstünə bir az şorba sıçradır. Şah «Bunu asın» deyə əmr verir. Xörəkpaylayan qalan yeməyi də onun üstünə tökür. Bu səfər şahın xoşuna gəlir və gülməyə başlayır. «Niyə belə etdin?» deyə soruşur. Kişi «Onsuz da məni asdıracaqdınız. Amma etdiyim xəta xırda bir şey idi. Barı daha böyük xəta edim ki, asılmağa layiq olsun deyə belə etdim» deyir.

«O, birdir» deyirsən. Sən kimsən? Sən altı mindən daha çoxsan. Sən bir ol! Yoxsa Onun birliyindən sənə nə? Sən yüz min zərrəsən və hər zərrəndə bir həvəs, bir xəyal daşıyırsan.

Ölüm nəyə bənzəyir, bilirsinizmi? Təsəvvür edin ki, bir adama ağır kürəyinə ağır bir şey yükləyirlər. Onu ya dağa dırmandırır, ya da bataqlığa çəkirlər. Min cür zülmlə dırmanmağa çalışdığı vaxt birisi gəlib arxasındakı çuvalın kəndirini kəsir, yükü yerə salır. Bax, o adam birdən-birə necə yüngülləşir, yükdən necə qurtulur, canı dincəlirsə, ölüm də insanı eləcə rahatlığa qovuşdurur.

Kafirləri o cəhətdən sevirəm ki, dostluq iddiasında bulunmazlar. Açıqca «Biz düşmənik» deyərlər.

Dünya həm xəzinə, həm də ilandır. Adamların bir qrupu xəzinə ilə oynayır, başqa bir qrupsa ilanla.

Biri dedi ki, mənə yemək yeməyin üsullarını öyrət. Çünki bu iş mənə çətin gəlir. Cavab verdim: yemək elə yeyilməlidir ki, sən onu incidəsən, amma o səni incitməyə. Elə ye ki, ağırlığını ona yükləyəsən, yoxsa o ağırlığını sənə yükləməsin.

<<<