Rəhman və Rəhim Allahın adıyla

1. Artıq yaxınlaşmış insanlarla haqq-hesab çəkilən gün, onlarsa hələ qəflət içində haqdan üz döndərirlər.

2. Hər dəfə onlara yetişən zaman Rəblərinin kəlamı, bunu dinləyə-dinləyə rişxənd edərlər.

3. Qəflətdədir ürəkləri. Zalımlıq eləyən kəslər gizlinə salıb dedilər: «Məgər sizin kimi bir bəşər deyilmi bu? Caduyamı uyursunuz gözləriniz görə-görə?»

4. «Göydə, yerdə söylənilən hər şeyi bilir Rəbbim. Eşidəndir hər şeyi, biləndir hər işi O» dedi Rəsul.

5. «Bunun söylədikləri qarışıq röyalardır», «Qur’anı uydurmuş bu», «Qoy bu da öncəki elçilər sayaq bizə bir mö'cüzə göstərsin» dedilər.

6. Öncə məhvə düçar etdiyimiz şəhərlərin adamları imana gəlmədilər, bunlarmı göləcəklər?

7. Biz səndən öncə də yalnız vəhy verdiyimiz adamları peyğəmbər göndərmişik. Bunu bilmirsinizsə, zikr əhlindən [Tövrat və İncil üləmasında] soruşun.

8. Biz onları yemək yeməyən cəsədlər yaratmadıq. Ölümsüz də deyildilər.

9. Verdiyimiz və'dimizə sadiq qalaraq xilas elədik dilədiyimiz kəsləri, məhv elədik həddini aşanları.

10. Biz sizə şöhrət gətirən bir Kitab göndərmişik. Bir ağıl işlətsəniz.

11. Dağıdıb yox elədik zalımlığa yol verən neçə-neçə şəhərin adamlarını, sonra da var elədik yerlərində başqa-başqa qövmləri.

12. Gücümüzü duyan zaman baş götürüb oralardan qaçardılar.

13. Mələklər rişxəndlə «Bəlkə qaçmayasız, qayıdasız ne'mət aldığınız yerlərinizə, sizin də dünyanızdan nəsə umuruq axı» deyərdilər.

14. «Vay bizim halımıza! Biz gerçəkdən zalımlar idik» deyərdi onlar.

15. Nə qədər ki, onları ot kimi biçməmişdik, külə döndərməmişdik, beləcə zarıyaraq danışırdılar.

16. Biz boşuna yaratmamışıq göyü, yeri, bunların arasında olanları.

17. Əylənmək istəsəydik, bunu dərgahımıza layiq olan bir şəkildə edərdik. Əylənmək istəsəydik, belə edərdik.

18. Biz haqqı çırparıq batilin başına, parça-parça düşər beyni, bircə anda çıxar canı. Yazıqlar olsun sizə, Allahın adına nələr söyləmirsiniz.

19. Onundur göylərdə nə varsa, yerdə nə varsa. Təkəbbürlük eləməzlər, Ona ibadətdən kənar durmazlar, yorulmazlar Onun dərgahındakılar.

20. Öyərlər Allahı gecə-gündüz bilmədən.

21. Yoxsa yerdə olanlardan [daş, qızıl, gümüş və s.] düzəldib tapındıqları tanrılar ki var, onlarmı ölüləri dirildəcəklər?

22. Allahdan başqa tanrılar olsaydı əgər, pozulardı nizamı göylərin, yerin. Onların dediklərindən ucadadır ərşin xaliqi Allah.

23. Elədiyi işə görə sorğuya tutulmaz O. Sorğuya tutulanlar onlar olar.

24. Ondan başqaları adınamı tanrılar olaraq tapınmışlar? De ki, «Siz öz dəlilinizi gətirin. Bu, mənimlə onların Kitabı, bunlar da məndən öncəkilərin Kitabları». Haqqı bilməz, haqdan üz döndərər onların çoxu.

25. Səndən öncə göndərdiyimiz elçilərin hər birinə «Məndən başqa tanrı yoxdur, təkcə Mənə ibadət eləyin» deyə vəhy eləmişdik.

26. «Mələklərdən birini övlad götürmüş Özünə Rəhman» dedilər. Xeyr, ucalardan ucadır O. Şərəfli bəndələrdir mələklər Allahın dərgahında.

27. Söz deməkdə qabaqlamaz Allahı, Onun buyruğuyla iş görər onlar.

28. Nə etmişlər, nə edəcəklərsə bilir Allah. Onun razılıq verdiyi kimsələrdən savayı heç kimin xeyrinə iltimas diləməzlər. Onun qorxusundan tir-tir titrəyərlər.

29. Onlardan hansı biri «Ondan başqa tanrı olan mənəm» desə, cəhənnəmlə cəzalandırarıq onu. Zalımların cəzasını verərik beləcə.

30. Kafirlər bilməzmi görən, bitişikdi göylərlə yer biri-birinə, Biz ayırdıq bunları. Biz sudan var eləmişik canlı olan nə varsa.

31. Yer üzündə möhkəm duran dağlar qurduq adamların ayaqları altından yer qaçmasın. Dağların arasından geniş-geniş yollar açdıq istədikləri bir yönə yol tutub yollanalar.

32. Göyü tavan elədik, düşməyə qoymarıq onu. Onlarsa görmək belə istəmirlər göydəki ayələri [günəşi, ayı, ulduzları],

33. Gecəni, gündüzü, günəşi, ayı yaradan Odur. Fələyin çərxi ilə bir fırlanaraq üzür bunların hamısı.

34. Səndən öncə də Biz ölümsüzlük vermədik heç bir bəşərə. Madam ki, sən öləcəksən, kafirlərmi bu dünyada əbədi qalacaqlar?

35. Hər can dadacaq ölümü. Bir sınağa çəkərik sizi şərlə, xeyirlə. Və axır dönərsiniz bizim dərgahımıza.

36. Səni görən zaman kafir kimsələr, «Tanrılarınızı dilə-dişə salan bumu?» deyərək sənə rişxənd edərlər. Rəhmanın Kitabını məhz onlardır dananlar.

37. Tələsmək var insanın xislətində. Darıxmayın, ayələrimi sizə mütləq göstərəcəyəm. Məni tələsdirməyin.

38. «Doğru sözlü, düz əməlli kimsələrsinizsə əgər, bildirin bu və'dinizin və'dəsini» deyərlər.

39. Bu kafir kimsələr kaş biləydilər, o zaman üzlərini, bellərini bürüyən odu dəf eləyə bilməz onlar və yardım da göstərilməz onlara.

40. Ystlərini kəsdirərək qəfildən çaşdırar od onları. Dəf eləyə bilməzlər onu. Bir möhlət də verilməz heç onlara.

41. Səndən öncə də elçiləri lağa qoyardılar. Lağa qoyduqları şey məhvə düçar eləmiş lağ eləyən kəsləri.

42. De ki, «Sizləri gecə-gündüz kim qoruyar Rəhmanın əzabından?» Bunlarsa hələ üz də döndərirlər Rəblərinin Kitabından.

43. Bizdən başqa tanrıları varmı ki, qoruyalar o əzabdan onları. Heç özlərinə belə yardım göstərə bilməz bu tanrıları. Biz də ki, bunlara yiyə duran deyilik.

44. Onlara, atalarına ömür verdik yaşadılar. Ömürləri uzun gəldi onlara. Məgər görməzmidirlər, onların torpağına gələrək gen dünyanı hər tərəfdən başlarına Biz necə daraldırıq? Qalib gələn onlarmıdır, Bizmiyik?

45. De ki, «Mən vəhy ilə çatdırıram sizə xəbərdarlığı. Karlar çağrışımı eşidən deyil çatsa da xəbərdarlıq onlara.

46. Rəbbinin əzabının nəfəsini duyantək, «Vay bizim halımıza, biz gerçəkdən zalımlar idik» deyəcəklər.

47. İnsaf tərəzilərini qurarıq qiyamət günü. Heç kimsənin haqqında bir haqsızlıq edilməz. Ortalığa qoyarıq hər hansı bir əməlini insanın bir xardal dənəsi çəkisində olsa belə. Bizim öz hesabımız hər şeyə yetərlidir.

48. Haqqı batildən ayıran me'yar vermişdik Musaya və Həruna. Müttəqilərə nur paylayan, öyüd verən Kitabdı o verdiyimiz.

49. Bunlar o kəslərdi ki, görməsələr də Onu qorxarlar Rəblərindən, tir-tir titrəyərlər qiyamət gününün vahiməsindən.

50. Və bu nazil elədiyimiz mübarək bir Kitabdır. Bunu sizmi danırsız? 51. Daha öncə İbrahimə də doğru yolu tapmaq üçün ağıl vermişdik. Biliyinə, şərəfinə bələd idik.

52. Atasına, qövmünə bir zaman demişdi: «Bu heykəllər nə olan şeydilər ki, onlara ibadətdən əl çəkməyirsiz?»

53. «Atalarımız da onlara tapınardılar» dedilər.

54. «Siz də, atalarınız da doğru yoldan açıq-aşkar sapmısınız» deyərkən İbrahim

55. «Ciddimi danışırsan, zarafatmı eləyirsən» dedilər.

56. «Bilin, göylərin, yerin Rəbbidir, bunları yaradandır sizin Rəbbiniz. Mən buna şahidlik edənlərdənəm» dedi İbrahim

57. «Allaha and olsun, siz dönüb gedən kimi bütlərinizin başına elə bir iş açım ki...»

58. Yalnız bütlərin böyüyünə dəymədi, qırıq-qırıq elədi qalanlarını. Böyüyünə də dəymədi ki, bəlkə ona bir daha müraciət eləməli oldular.

59. «Kim salmış bu günə tanrılarımızı? Kimdirsə zalımdır o» dedilər.

60. «Bir cavan var, İbrahimdir adı. Eşitmişik necə hədyan danışır o tanrıların barəsində» dedilər.

61. «Gətirin, qoy camaat görsün onu, hamı şahidlik eləsin» dedilər.

62. «Ey İbrahim, bizim tanrıları sənmi saldın bu günə?» dedilər.

63. «Xeyr, bu böyükləri belə eləmiş, danışa bilirlərsə, soruşun özlərindən» dedi.

64. Düşüncəyə dalaraq özləri özlərinə dedilər: «Haqsız olan axı siz özünüzsüz».

65. Sonra yenə Allahdan üz döndərib köhnə inanışlarına döndülər, dedilər: «Ey İbrahim, sən ki, bilirsən bunlar danışan deyil».

66. Dedi: «Elə isə Allahı qoyub sizlərə nə yararı, nə zərəri olmayanlara bəs niyə tapınırsız?

67. Sizə də, Allahdan başqaları adına tapındıqlarınıza da ar olsun. Bir ağıl işlətsəniz!»

68. Dedilər: «Yandırın onu, yardım eləyin tanrılarınıza. Onlara yardım üçün məhz belə etməli».

69. «Ey od, İbrahimə sərin ol, zərərsiz ol» dedik.

70. Bir iş açmaq istədilər İbrahimin başına. Biz də işi elə qurduq uduzan onların özləri oldu.

71. Onu da, Lutu da xilas eləyib aləmlər üçün bərəkətli etdiyimiz bir torpağa gətirdik.

72. İshaqı və Yaqubu da bağışladıq İbrahimə. Hamısını əməli saleh elədik.

73. Əmrimizlə doğru yolu göstərən rəhbərlər elədik onları. Xeyirxah işlər görməyi, namaz qılmağı, zəkat verməyi vəhy elədik onlara. Daim Bizə ibadətdə oldular.

74. Hikmət verdik, elm verdik Luta da. Onu xilas elədik əhalisi çirkin-çirkin işlərlə məşğul olan şəhərdən. Şübhəsiz, azmışdılar, pis adamlar idilər.

75. Rəhmətimizin ağuşuna almışdıq Lutu. Şübhəsiz, yaxşılardan idi o.

76. Öncə də Nuh yalvarmışdı Bizə. Qəbul buyurduq duasını, özünü, ailəsini o böyük sıxıntıdan xilas elədik.

77. Ayələrimizi danan kimsələrin əlindən qurtardıq onu. Pis bir qövm idilər, hamısını qərq elədik sulara.

78. Davudu, Suleyməni yada sal. Camaatın qoyunlarının girib zay elədiyi bağ yeri barəsində hökm yürüdürdülər. Biz onların söhbətinə şahid idik.

79. Anlatdıq Suleymənə həmin işin çəmini. Hikmət verdik, elm verdik hər ikisinə. Dağları, quşları Davuda tabe elədik Onu öyələr deyə. Əncam çəkdik bu işə beləcə.

80. Zirehli geyim düzəltməyi öyrətdik ona. Öyrətdik ki, geyindirib zərbədən qoruyaq sizi. Bizə şükr eləyirmisiniz?

81. Suleymənə də şiddətli küləyi tabe elədik. Onun əmrilə bərəkət verdiyimiz yerlərə yüyürərdi külək. Hər bir şeydən xəbərimiz var idi.

82. Qəvvaslıq eləyən və bundan başqa neçə-neçə işlər görən şeytanları da ona tabe elədik. Pis-pis işlərdən onları saxlayan Biz idik.

83. Əyyubu da yada sal. «Bəla gəlmiş başıma, Sən mərhəmətlilərin mərhəmətlisisən!» deyə çağırmışdı o Rəbbini bir zaman.

84. Qəbul etdik duasını, qaldırdıq aradan başına gələn bəlanı, qaytardıq özünə əhli-əyalını və onlarla bir yerdə olan yaxınlarını. Bu, dərgahımızdan yetişən rəhmət idi, abidlər üçün ibrət idi.

85. İsməili, İdrisi, Zulkifli də yada sal. Hər biri səbr yiyəsiydi.

86. Rəhmətimizin ağuşuna aldıq onları, yaxşılardan idilər.

87. Zulnunu da yada sal. Hirslənərək gedərkən zənn elədi Biz onu sıxıntıya salmarıq. Və nəhayət, qaranlıqlar içində «Səndən başqa tanrı yoxdur. Ucalardan ucasan. Mən gerçəkdən zalım idim!» deyərək çağırmışdı Rəbbini.

88. Qəbul etdik duasını. Qəm əlindən aldıq onu. Mö'minlərə nicat veririk beləcə.

89. Zəkəriyyəni də yada sal. «Rəbbim! Yalqız qoyma məni. Sən varislərin ən yaxşısısan!» deyərək çağırmışdı Rəbbini.

90. Qəbul etdik duasını. Yəhyəni bağışladıq ona. Zövcəsini yararlı elədik ona. Yaxşılıq eləməkdə yarışırdı ümidlə, qorxa-qorxa Bizə yalvarırdı, möhtərəm bilirdi Bizi ürəkdən onlar.

91. Məhrəm yerini qoruyan o qadını yada sal. Ruhumuzdan üfürmüşdük ona, bir mö'cüzə eləmişdik onu və oğlunu aləmlər üçün.

92. Şübhəsiz, siz müsəlman olaraq vahid bir ümmətsiniz. Mən də sizin Rəbbiniz. Təkcə Mənə ibadət eləyin.

93. Ayırdılar bir-birindən dinlərini. Bizim dərgahımıza axır dönəcək hamısı.

94. İman gətirərək yararlı işlər görən kəsin sə'yləri danılmaz olar. Biz qeydə alarıq onun əməllərini.

95. Məhvə düçar etdiyimiz şəhərlərin əhalisi bir daha dünyaya qayıdan deyil.

96. Yəcuc və Məcuc səddi qiyamət günü uçan zaman hər tərəfdən axışıb gələr onlar.

97. Haqqın və'dəsi yaxınlaşan zaman qorxudan bərələr kafirlərin gözləri. «Vay bizim halımıza! Biz bundan xəbərsiz idik, zalımlar idik» deyərlər.

98. «Cəhənnəm ocağının odunusunuz siz və Allahdan başqaları adına sizin tapındıqlarınız. Od içinə girərsiniz».

99. Tanrılar olsaydı əgər bu bütlər, vasil olmazdılar cəhənnəmə. Hamısı [bütpərəstlər və bütlər] da orada əbədilik qalacaq.

100. Ah çəkər, eşitməz olar onlar orada.

101. O kəslərə ki, gözəl əməllərinə görə gözəl sonluq və'd verilmiş dərgahımızdan, onları cəhənnəmdən uzaq tutarlar.

102. Cəhənnəmin uğultusu gəlməz qulaqlarına. Əbədilik qalarlar ürəkləri istəyən şeylərin arasında.

103. Ən böyük qorxu belə üzməz onları. Mələklər qarşılayaraq onları deyərlər: «Budur sizin xoş gününüz, sizə və'd verilən gün».

104. Kağızı qat-qat eləyib kitaba döndərən tək qatlara bükərik o gün səmanı, eləcə də heçdən yaratdığımız ilk xilqəti verdiyimiz və'də görə Biz təkrarən yaradarıq. Və'dimizə, şübhəsiz, əməl edərik.

105. Allah dərgahındakı baş yazıdan savayı nazil olan Kitablarda da Biz yazmışıq, yer üzünün varisləri yalnız saleh bəndələrim olarlar.

106. Şübhəsiz, bu Qur'anda bildiriş var abidlər üçün.

107. Biz səni aləmlərə yalnız bir rəhmət olaraq göndərmişik.

108. De ki, «Mənə vəhy edilir, Tanrınız tək Tanrıdır. İndi necə, Allahın birliyini qəbul edərmisiniz?»

109. Əgər üz döndərsələr, de ki, «Hamınıza eyni cür e'lan elədim o günü. Sizə və'd verilən şey tezmi, gecmi gələcək, mən bilmərəm.

110. Sizin dediyinizi də, demədiyinizi də, şübhəsiz, bilir O.

111. Mən biləni bu gecikmə sizi sınaqdan keçirmək üçündür, buna görə verilən gəldi-gedər bir güzəran naminədir».

112. Rəsul deyər: «Rəbbim! Haqq olaraq ver hökmünü. Rəbbimiz Rəhmandır bizim. Quraşdırıb dediyiniz sözlərə qarşı təkcə Ondan yardım dilərik».