Bu söz Qurani-Kərimdə fel şəklində («mübayəə») altı yerdə keçib. Satış anlaşmaları mənasındakı «bey» kökündən törəyən «beyət» və «mübayəə» bir mövzu üzrə razılaşaraq əl sıxmaq deməkdir. Hüquqda bu, bir mövzuda tərəflərin iradələrinin uyuşması mənasını verir. Dövlət başçısının qəbul edildiyini göstərən razılıq bəyanına da beyət və ya mübayəə deyilir.

Təsəvvüfdə beyət müridin mürşidə intisabını elan etməsidir ki, bu da əl öpmə, bəzən də bir mərasimlə ortaya qoyulur.

Qurani-Kərimdə iki yerdə (Bəqərə, 282; Tövbə 111) hüquqi anlamda, digər yerlərdə isə peyğəmbərimizlə hər məsələdə iradə uyğunluğunu ifadə etmək mənasında işlədilib.

Peyğəmbərimizlə edilən bu beyətləşmələrin ən məşhurları hicrətin öncəsində gerçəkləşən Akabe beyətləri ilə hicrətdən altı il sonra gerçəkləşən Hüdeybiyyə müqaviləsi sırasındakı Rizvan beyətidir (Fəth, 10-18 ).

Akabe beyətləri hicrətdən öncə (peyğəmbərliyin 10,11 və 12-ci illərində) Məkkə yaxınlığındakı Akabe təpəsində mədinəli təmsilçilərlə peyğəmbərimiz arasında olub. Bu beyətlərin birincisi Mədinədən gələn 6 nəfərin Məhəmməd peyğəmbərə islamın yayılmasında xidmət etmək üzrə beyət etmələri şəklindəydi. Bu altı nəfərə ilk mədinəli müsəlmanlar deyilir.

Bundan bir il sonra yenə həcc mövsümündə gerçəkləşən ikinci Akabe beyətində isə mədinəlilər on iki nəfərlik heyət şəklində peyğəmbərə beyət etdilər. Bu beyətdən bir il sonra üçüncü və son Akabe beyəti oldu. Bu beyətdə mədinəlilər 75 nəfərlik bir heyətlə gəlmişdi.

Bəzi tarixçilər ilk heyət olan altı nəfərin peyğəmbərlə görüşməsini beyət saymır, Akabe beyəti adı ilə son iki görüşü qəbul edirlər.

Rizvan beyəti deyə tanınan və bir ağac altında gerçəkləşən beyət isə hicrətin altıncı ilində Hüdeybiyyə müqaviləsi sırasında meydana gəlib.

Həmin ildə peyğəmbərimiz və dostları Kəbəni ziyarət üçün Məkkəyə doğru yola çıxmış və Məkkəyə bir günlük məsafədəki Hüdeybiyyə quyusu başnda dayanmışdılar. Müsəlmanlar 1500 nəfərə qədər idilər. Peyğəmbərimizin hərəkətindən xəbər tutan məkkəlilər müsəlmanlara zərbə vurmaq üçün bir birliyi Hüdeybiyyə üzərinə göndərmişdilər. Bu birlik müsəlmanlar tərəfindən əsir edildi. Müsəlmanların müharibə niyyəti və təchizatı yox idi. Peyğəmbərimiz məkkəlilərlə anlaşmaq istəyini bildirən bir elçi göndərdi, əsir edilənləri isə azad elədi. Bir qədər gözlədilər. Qüreyş tərəfindən bir xəbər çıxmadı. Bundan sonra peyğəmbər Osman b. Üffanı elçi olaraq göndərdi. Bütpərəstlər Osmanı tutdular. Onun gəlmədiyini görən müsəlmanlar vəziyyətin ağırlaşdığını anladılar. Sülh təklifləri qəbul edilməmişdi. Döyüş üçün hazırlıqlar yox idi. Çox ağır vəziyyət idi. Hər an üz-üzə gələ bilərdilər. Quranın öydüyü Rizvan beyəti bu zaman gerçəkləşdi. Peyğəmbərimiz əshabını toplayaraq onlara vəziyyətin çətinliyini anlatdı və ölüm də daxil hər bir hadisəyə qarşı onunla birlikdə olacaqlarına söz verməyə çağırdı. Bütün müsəlmanlar peyğəmbərimizlə əl sıxaraq onunla beyətləşdi, lazım gələrsə, sevə-sevə ölümə gedəcəklərini dedilər. Fəth surəsinin 10-cu ayəsi bu beyətləşmədən belə bəhs edir: «O səninlə beyətləşənlər gerçəkdən Allahla beyətləşirlər. Allahın əli onların əlinin üstündədir».

Nəticə sevindirici oldu. Bir müddət sonra Osman qayıtmış və məkkəlilərlə bir sülh müqaviləsi bağlanmış və müqavilə müsəlmanlara Məkkə fəthinə gedən yolu açmışdı.