Desəm ki, ciddi şəkildə islam-ateizm qütbləşməsi yoxdur, çoxları təəccüb qalar. Çünki belə bir ictimai təsəvvür var ki, guya İslam dini Tanrı varlığını isbat etmək və allahsızları dinə-imana gətirmək üçün nazil olub. Məsələ burasındadır ki, Tanrı varlığını dananların fikirləri müqəddəs Oxu ayələrinin yalnız az bir qismində ciddiyyətə alınaraq cavablanır. Əsasən insanın dünya həyatı, ölümü, axirət həyatı, ruhların dirçəlməsi mətləblərilə bağlı səslənən ateistanə kinayələr (“Öldüksə də, torpaq, sümük olduqsa da, bizmi gerçəkdən o zaman dirçələnlər olarıq?!” – əl-Muminin – Möminlər, 82) ayələrdə aqressiv qarşılanmır, bunların tutarsızlığı İlahinin kainatda, təbiət hadisələrində yaratdığı qanunauyğunluqların fonunda sadəcə nəzərə çatdırılır.

Islamın – Tanrı varlığına, qüdrətinə, hikmətinə, dəyərlərinə bu təslimolma dininin əsil mənada savaş açdığı cəbhə ateizm deyil də saxta dindir, Tanrıya şərik qoşma səpkisində ən çeşidli çalarları ilə aşkarlanan, örtüklərilə gizlənən şirk dəyərləridir.

Bəllidir ki, bəşəriyyət çoxluq etibarilə heç zaman ateist düşüncə gərəyincə ölçülən allahsızlıq daşıyıcısı olmamışdır. Tarixin bütün dönəmlərində insanların böyük qismi gözlə görülməyən, əllə duyulmayan, qulaqla eşidilməyən Yaradanın varlığına inanmışdır. Ancaq Onun lütfünə, kəramətinə yetişmək naminə konkret yardımçı vasitələr, predmetlər də aramışdır. Ilahi deyimlə, “əksəri də inanmazlar Tanrıya bütçülüyə varmadan” (Yusif, 106). Od, ağac, günəş, ay, eləcə də bəzi “müqəddəs” insan materialından yapılma, yonulma, uydurma, qurama, canlı-cansız bütlər Tanrı-insan münasibətlərinə müdaxilə edən həmin o vasitəçi predmetlərin tam olmayan siyahısına daxildir.

Və ilahi mətnin uca mənalarından biri Tanrı-insan münasibətlərinin məhrəmliyə, doğmalığa, yaxınlığa xələl gətirə biləcək hər cür maddi mifik, ideoloji bulanıqlardan arınmış olaraq təqdim edilməsilə aşkarlanır. Xurafat, mif, əfsanə, nağıl, hədis yaradıcılığının su içdiyi mənbələrə üz tutanlara Quran qınağı belə ifadə olunur: “…Elə isə bəs hansı hədisə inanar onlar Tanrıdan, ayələrdən sonra?” (əl-Cəsiyə -Diz çökmüş, 6). Vəhy dışında olan mənbələrlə müqayisədə isə müqəddəs Kitabımızı Rəbbimiz belə tanıdır: “Uydurulan hədis deyil, təsdiqidir özündən öncəkinin, təfsilidir hər şeyin, bir bələdçi, mərhəmətdir inananlara” (Yusif, 6).

Ibrahim peyğəmbər soydaşlarının tapındığı bütləri qırıq-qırıq edir. Bu Allah elçisinin öz həyatı ilə risk etməsi onunla bağlıdır ki, bütlərin lal-dinməz, yarasrız-zərərsiz, xeyirsiz-şərsiz olduğu barədə sözlə təbliğ etdiklərini əyani olaraq çatdıra bilsin. Məhəmməd Seçilmişin də Məkkənin fəthi zamanı Kəbə içindəki bütləri eyni qaydada yıxdığı tarixdən bəllidir. Ümumiyyətlə, peyğəmbər dəvətlərinin ilk dönəmlərdə üzləşdiyi bütçülük açıq şirk məzmunundadır, yəni Allaha ortaq qoşanlar bunu aşkaranə nümayiş etdirirlər.

Bütpərəstliyin başqa bir təzahürü də gizli, örtülü şirkdir. Müqəddəs Kitablara zahiri tapınma əlamətlərilə pərdələnən bu şirk növü dinin saflığını içəridən bulandırandır, daha təhlükəlidir. Və hətta o dərəcədə təhlükəlidir ki, Tanrı dəstəyi olmadan peyğəmbərin özünü belə yanlışlıqlara sövq etmək gücünə malikdir: “Az qalmışdılar səni vəhy eylədiyimizdən ayırıb bir fitnəyə salalar. Bizə iftira yaxaraq ondan bir başqasını uydurasan. O halda səni özlərinə bir dost edəcəkdilər. Sənə səbat verməsəydik, and olsun, az qalmışdın onlara azacıq meyl eyləyəsən” (əl-İsra – Gecə yolçuluğu, 73-74).

Din örtüklü gizli bütpərəstlik dəyərləri İslamı 1400 ilin son tarixi içində də rahat buraxmamışdır. Gerçək və saxta din mahiyyət etibarilə ayrı-ayrı dinlər olaraq günümüzədək gəlib çıxmışdır. Müqəddəs Oxuda kafirlərə bərabər tutulanların əksəriyyəti saxta din ardıcıllarıdır. “Kafirlər elə sandılar Məni bir yana qoyub qullarımı özlərinə dostlarmı edəcəklər?” (əl-Kəhf – Mağara, 102) ayəsində Yaradana şərik qoşduqlarına görə qınananlar bütün çağlarda yanlış din dəyərlərinə üz tutanlardır. “Dostlar” deyə tərcümə edilən söz orijinalda “vəlilərin” cəmi “övliya”nın türkcəmizdə qarşılığıdır. Bu söz mətndə Allahla bəndələr arasında bir növ vasitəçilər olaraq seçilən şəxsləri tanıtmaq üçün işlədilir. Bunu belə də anlamaq mümkündür ki, övliyaya, böyük iman yiələrinə belə müqəddəs simalar timsalında tapınmağın kökündə dayanan bütpərəstlik də fəsadlıdır. Illah da ki, dini şüarları siyasətə alət edib sadəlövh insanların gözündə uca məqamlar qazanan kimsələrə səcdə məsələsi ola, bunun günahından danışmaq bəlkə də artıqdandır. Və bu da sirr deyil ki, son zamanlar örtülü şirkin daşıyıcıları rolunda daha çox dini siyasilədirmərə səy edənlər nəzərə çarpırlar. Maraqlisı odur ki, müasir siyasi proseslərdə iştiraka can atan, bəzi ölkələrdə isə real içtirakçılar olan bu sonuncuların ideoloji plaforması gerilikçi, bir çox parametrlərinə görə insaniyyətə zidd və elə bu baxımdan da Quran ayələrinə tərs düşən orta əsrlərdən qalma dini yozumlar təşkil edir. Quran məntiqini görməzlikdən, yaxud dərketməzlikdən irəli gələn bu yozumlar İslam dininə aid olaraq qələmə verildiyinə və bu zaman istinad edilən ikinci dərəcəli yazılı qaynaqlar ilahi ismarışların izahında faktiki olaraq Qurana şərik qoşma səpkisində müəyyənləşdiyinə görə cari şüarlarından asılı olmayaraq dini təmsil iddiasında bulunan bütün siyasi qruplar əslində gizli şirk daşıyıcıları siyahısında yer alır.

Din bilikləri elmi əsaslara, müqəddəs Oxu təməllərinə söykənmədikcə, böyük şairimiz Mirzə Ələkbər Sabirin də «şirki-xəfi», yəni gizli bütpərəstlik dediyi nəsnənin daşıyıcısı olan din dəllallarının meydanı genişlənir, onların “təzvir”lə, yəni saxta din təlimlərilə tovladığı camaat əziyyət çəkməli olur. Belələri ilə ifşaedici tonda danışan şairin sərt dilində, elə bilirəm, bu günün ziyalıları üçün də ibrət götürüləsi nümunə var:

Tərk eylə riyani ki, riya şirki-xəfidir,
İşbu sözü kəndin belə təqrir eləyirsən!

Mən məkrini hiss etməyə meyl etmədim əsla,
Kəndin dili-həssasimə təsir eləyirsən!

Bizdən gözünü yığ ki, sənə aldanan olmaz,
Get onları tovla ki, təzvir eləyirsən!

Quran məntiqi Tanrı-insan münasibətlərini mütləq ölçüdə məhrəmanə əlaqə kimi dəyərləndirir (Qaf, 16) və bu əlaqəyə hətta peyğəmbər şəxsiyyətinin belə müdaxilə haqqını tanımır. “İşin sənə heç nədə dəxli yox ki, tövbələrini qəbul eyləyə, ya onlara əzab verə O zülm eyləmişlər deyə” (Al-i İmran – İmran ailəsi, 128) – deyə Yaradan Öz elçisinə buyurur.

Insana yaxından yaxın ulu Tanrı lütfünə, rizasına, kəramətinə yetişməyin yolunda əngəllərdən sayıla biləcək çeşidli vasitələrdən və vasitəçilərdən can qurtarmaq, eləcə də açıq-gizli bütpərəstlik risqindən sığortalanmaq naminə təkcə Tanrıya üz tutmalı. “Ummu-l-Quran”, yəni “Quranın Anası” olaraq vəsflənən “Fatihə”də (Açılış) olduqca anlaşıqlı yazılmış: “Təkcə Sənə ibadət eyləyər, tək Səndən yardım dilərik”.